وظیفه درایر چیست؟

در تمامی سیستم‌های متراکم‌سازی هوا، رطوبت و میعانات دو فراورده ناخواسته کلی است. در این وضعیت درایر، یک وسیله ضروری در سیستم‌های هوای فشرده مانند کمپرسورها است. در این سیستم‌ها آب وارد واحدهای کمپرسور می شود و به آن آسیب خواهد زد. وظایف درایر عبارتند از:

جلوگیری از تشکیل آب

معمولاً هوای فشرده حاوی آب است. مواردی مانند فشرده‌سازی و کاهش دمای آب، باعث رسوب بخار آب خواهد شد. با ورود هوای فشرده به تجهیزات؛ خطر جمع شدن آب در حفرات ریز بوجود می آید؛ این اتفاق معمولاً برای دستگاه‌های حساس مانند دستگاه‌های مخصوص نظارت و اندازه‌گیری باعث ایجاد خطرات و آسیب‌های زیادی می‌شود.

جلوگیری از خوردگی قطعات

ورود آب به بخش‌های داخلی تجهیزات باعث ایجاد خوردگی روی سطح استیل یا فولادی می‌شود. در مخازن، لوله‌ها و سطح داخلی تجهیزات و … احتمال ورود و جمع‌شدن آب از طریق هوای اشباع و غلیظ شده وجود دارد و می‌تواند زمینه‌ساز خوردگی و آسیب‌های بزرگ در تجهیزات باشد.

بهبود کارایی دستگاه پنوماتیکی

در دستگاه‌هایی که از انرژی هوای فشرده برای راه‌انداختن موتور هوا یا توربین استفاده می‌کند، مانند آسیاب پنوماتیکی، چکش‌های برقی، مته و کمپرسورهای مختلف، آب به بخش‌های داخلی وارد می شود و مانع انتقال درست نیرو و قدرت از سمت موتور خواهد شد.

جلوگیری از یخ‌زدگی

آبی که توانسته به سیستم‌های کمپرسور وارد شود ممکن است یخ بزند. رطوبت‌گیری و یخ‌زدگی مشکلات زیادی به همراه خواهد داشت؛ به عنوان نمونه، مانع حرکت اجزای پنوماتیکی دریچه‌ها و سیستم‌های اندازه‌گیری می‌شود. 

حذف آلودگی آب

در برخی از صنایع مانند جوشکاری، برش لیزی، تولید پلاسما، تولید قطعات میکروالکترونیک، صنایع دارویی، غذایی، روکش‌کاری و… از هوای فشرده استفاده می شود که در نتیجه آلودگی آبی زیادی بوجود می آید. در این صنایع از هوای خشک و فشرده، برای خنک‌سازی تجهیزات و قطعات استفاده می‌شود. در صورت وجود آلودگی آب کارایی سیستم کاهش‌ می یابد و انرژی زیادی هدر می‌رود و به سیستم نیز آسیب زیادی وارد می‌شود.

جلوگیری از رشد میکروب

در صنایع غذایی و نوشیدنی که از هوای فشرده استفاده می‌شود، ورود هرگونه آلودگی باعث خراب‌شدن مواد غذایی خواهد شد. تولیدات دارویی نیز از این گروه صنایع هستند.

انواع درایر کمپرسور هوا

درایر کمپرسور باد به دو دسته کلی درایر تبریدی کمپرسور و درایر جذبی کمپرسور تقسیم می شوند.

درایر تبریدی کمپرسور

درایر تبریدی از نوع پیستونی یا اسکرو هستند و به وسیله سرد کردن هوای خروجی پمپ باد، باعث میعان و کندانس شدن بخار آب و بخار روغن موجود در هوای فشرده می شود. به این صورت خار به مایع تبدیل می شود و به وسیله اتودرین از درایر تبریدی خارج می شود.

درایر تبریدی کمپرسور توانایی جذب رطوبت تا نقطه شبنم (نقطه شبنم دمایی است که در آن بخار آب تبدیل به ذرات مایع می شود.) حداقل 3 درجه سانتیگراد را دارد. برای مقادیر کمتر از 3 درجه سانتی گراد، مصرف کننده باید از درایر جذبی استفاده کند. 

بیشتر بخوانید:آشنایی با انواع کمپرسور پیستونی

مزایای درایر تبریدی 

نقطه شبنم +۷ درجه سانتیگراد

صرفه جویی در مصرف انرژی به دلیل کندانسور استاتیک

افت فشار کم

عدم انسداد کندانسور به دلیل طراحی گسترده کندانسور

سرویس تخلیه خودکار آسان

شیر انبساط استاندارد

بدون اتلاف هوای فشرده (تلفات صفر)

کمپرسور مبرد کارآمد

ایجاد گاز مبرد کمتر نسبت به دستگاه های مشابه

سازگار با محیط زیست

قیمت ارزان تر در مقایسه با درایر جذبی

بدون حساسیت در برابر ذرات روغن موجود در هوا

هزینه تعمیر و نگهداری کمتر در مقایسه با درایر جذبی

معایب خشک کن تبریدی

می تواند حداکثر در محدوده دمای نقطه شبنم حدود 35 درجه فارنهایت کار کند.

در مقایسه با درایر جذبی، میزان رطوبت کمتری از هوا خارج می کند.

درایر جذبی کمپرسور

عمده ترین تفاوت درایر جذبی با درایر تبریدی میزان نقطه شبنم است که محدوده نقطه شبنم درایر جذبی بین 30- تا 3 درجه سانتیگراد می باشد. درایرهای جذبی از دو برج تشکیل شده اند که داخل این برج ها مواد جاذب رطوبت از نوع مولکولارسیو یا آلومینا اکتیو تعبیه شده تا عملیات جذب رطوبت توسط این مواد صورت پذیرد. همیشه یکی از برج ها در حال جذب رطوبت و دیگری در حال احیای مواد جاذب رطوبت خود می باشد، این عمل توسط قرار دادن هیتر برقی یا بلوئر هوا انجام می گیرد.

درایر جذبی در دو نوع هیتردار و بدون هیتر به بازار عرضه می شود و بر روی آن یک جفت میکروفیلتر اولیه و ثانویه و یک تله آبگیر تعبیه شده است. از جمله نقاط ضعف درایر جذبی نسبت به درایر تبریدی، می توان به هزینه تعمیر و نگهداری بالاتر و همچنین قیمت بالاتر آن اشاره نمود.

مقایسه خشک کن های جذبی و  خشک کن های تبریدی

خشک‌کن های تبریدی و جذبی شباهت‌های بیشتری نسبت به تفاوت‌هایشان دارند و هر دو به منظور پاکسازی هوای محیط اطراف از رطوبت تولید و بکار گرفته می شوند. 

محیط های با دمای بالا

در محیط هایی که دمای بالایی دارند، خشک کن تبریدی (یخچال دار ) مقرون به صرفه تر است. خشک کن های تبریدی به ندرت در دماهای پایین تر استفاده می شوند، چون محیط های سردتر نیاز به کاهش دمای کویل دارند که باعث یخ زدن سیم پیچ می شود و راه حلی ندارد و راه حل هایی که وجود دارند شامل چرخه های یخ زدایی، محلول های آب نمک و غیره هستند که اجرای سختی دارند.

بیشتر بخوانید: انوع شیر فشارشکن

محیط‌ های با دمای پایین

در محیط‌ های با دمای پایین که سطح رطوبت نیز پایین‌تر است، سیستم‌های خشک‌ کن جذبی گزینه‌ی مقرون‌به‌صرفه‌تر هستند. یعنی خشک کن های (درایرهای) جذبی برای محیط های 40 درجه و کمتر بهینه شده و کاربرد دارند. 

هزینه های انرژی حرارتی

جاهایی که هزینه انرژی حرارتی بالاتر از برق است، خشک کن های جذبی مقرون به صرفه تر هستند. در مقابل، خشک کن های تبریدی در مکان هایی که هزینه های برق بیشتر از بخار یا گاز است، گزینه مناسب تری هستند. هزینه های انرژی می تواند یک عامل تعیین کننده در انتخاب یک سیستم تبرید مناسب باشد.

معیار های تمیزی هوای فشرده

از جمله مهم ترین مواردی که در بررسی کیفیت هوای فشرده مورد بررسی قرار می گیرد موارد زیر را برمی شمریم:

دمای خروجی هوای فشرده بعد از کمپرسور باد

میزان مقدار روغن موجود در هوای فشرده

میزان ذرات معلق در هوای فشرده

میزان بوی نامطبوع

میزان رطوبت آب موجود در هوای فشرده

میزان باکتری موجود در هوای فشرده